20 de maio de 2008

L Chadreç


Joga-se cun brancas i negras
Trinta i dues al todo son
Para atacar. Aspuis speras
De l’einemigo retaliaçon.

Bai siempre an frente l peon
Ua ou dues casas passar
Come de sgueilha l lhambon
Que nunca puode arrecular.

L cabalho saltador
Parece un Lé a correr.
Ataca todo al redror
Pon la rainha a tremer.

L bispo queda de spera
Para atacar pula squina
I se l rei “roca” depriessa
Nun ye un qualquier que s’arrima.

Ne ls cantos de la batalha
Quédan torres a spreitar
Mas se algua d’eilhas falha
L’einemigo puode antrar.

Ye la prouista rainha
La pieça cun más poder
Seia de frente ou de squina
L qu’eilha quier ye quemer.

Dá l rei un passo a la beç
An qualquiera direçon.
Xeque mate ne l chadreç
Oubriga a la rendiçon.




9 comentários:

Fracisco Niebro disse...

Buonas nuites Lápeç de Piedra,

Mais uns guapos bersos. Mas querie-te preguntar se dizes (i na tue tierra) chadreç an beç de xadreç.

Un abraço
Fracisco Niebro

Lápeç de Piedra disse...

Buonas nuites

Agora si me amolestes ...
... you yá oubi falar de los dous modos.
Seguindo la norma, serie Xadreç tal cume an Pertués se diç. Mas se dou fé, un die que l alfaiate me fizo uas calças meio a ls quadrados i a las riscas, él chamou-le chadreç.
Ah, mas cume na mie tierra cabalhos nun habie, l bispo era abade i tenie meia duzia de filhos que nun eran reis nien rainhas, jogabamos la bigarda, a la raiola i a la cunca. Esse chess - cume dizen los angleses - era fidalgo de más.

Xeque!
... cul burro :):):)

Fracisco Niebro disse...

Buonas nuites, mais ua beç,

Pus you nunca oubi xadreç, por esso ye que preguntei.
Puode ser que l nuosso amigo Tortulhas apareça porqui i mos diga cumo ye que dízen an Palaçuolo i an San Pedro. I talbeç Faustino Antão tenga eideia de cumo dízen an Zenízio. Al menos quedamos a saber, que dende nun ben mal nien al mundo , nin al jogo.
Mira na mie tierra tamien nun habie cabalhos i jogábamos a essas cousas todas, mas nunca soube de quantos era la felharada de l abade.

Un abraço,
Fracisco

Fracisco Niebro disse...

Buonos dies,

La purmeira frase de la mensaige antes stá trocada i debe de ser assi:
«you nunca oubi CHADREÇ i siempre oubi XADREÇ»

Çculpai,
Fracisco

Unknown disse...

Quando abriu l coleijo, an Miranda i hai por ende 50 anhos, fui a studar para alhá. Iba a las cinco de la manhana de boleia cun ls trabalhadores de la barraige i para tornar para Sendin eigual, mas acunteciu tener que benir de Miranda a Sendin a pie.
Nesse tiempo ansinórun-mos a jogar xadreç,era assi que dezien todos i nesse tiempo habie muito garoto de todas las aldés. Inda se falaba siempre, antre todos, l mirandés. Habie çfrencias i lhembra-me mui bien de çcutir esso cun ls de la raia. Ls de l mirandés central éran ls que falában l mirandés, cumo nós deziemos, mais bien.
Habie alguns que para irmos a jogar l xadeeç i las damas, que tamien daprendimos nesse tiempo, dezien, bamos a jogar ls jogos de ls quadros.
An sendin siempre se dixo camisa als quadros i colchas als quadros, nunca oubi dezir quadrados.
Gustei de ls tous bersos, porque son bersos i nó pantominas.

Un abraço

Almendra

Fracisco Niebro disse...

Buonas tardes,

Tenes rezon, Zé Chico, que nós dezimos quadros, tamien aplicado a mantas, roupa, etc. Assi i todo, tamien tengo oubido xadreç, i aceito que la palabra yá haba antrado apuis de l nuosso bocabulairo. Mas ne l caso de l jogo serie defícele çtinguir quando stamos a falar de damas ou de xadreç.

Un abraço i oubrigado por haberes cuntado esse cachico de la tue bida de garotico.

Fracisco Niebro

Tortulhas disse...

Buonas tardes a todo mundo!

Mirai que an San Pedro tamien nun somos muito desses jogos assi de jogar sentados, para sentado bien bonda la çueca i l chincalhon... mas se tubíramos que amentar ne l jogo de ls munhaquicos de reis i de rainhas, lhembra-se-me que dezíemos xadreç.

I más depriessa deziriemos tamien que se joga num tabuleiro "als castros", que ye tamien cumo le chamamos a las calças i a las camisas, quando nun son lisas, nien a las bolhicas, nien a las riscas...i son als castros! ))

I tamien you me gustaba saber se la "bigarda" de l Lápeç ye l jogo que nós le chamamos belharda, aquel que se joga cun un palo, i un palico aguçado nas puntas i ua foia ne l chano.

Bah, un abraço para todo mundo
Tortulhas

Fracisco Niebro disse...

Buonas nuites, a todos,

Ye esso mesmo, «castros». Deziemos ua manta castrada, etc.
Quanto a la bigarda ye l mesmo jogo que noutros lhados se chama belharda. Este ye tamien l nome ousado an Sendin.

Un abraço,
Fracisco Niebro

Unknown disse...

Buonas tardes

Tortulhas ten rezon quando diz que las camisas quando tenien zeinhos an xadeç,tamien se dezie als castros. Todos sabemos que hai çfrencias antre las bárias aldés, an alguns nomes, mas als quadros era l que se usaba mais porque yá de l séclo XIX se fazien mantas de pastor, alforjas i sacos pal pan als quadros. I las tecedeiras era assi que dezíen por todas las tierras. Zde 1954, pul menos, yá you fazie la cumbinaçon de ls puolos para tenhir i las ties de bárias aldés que benien al nuosso soto, falában i siempre oubi dezir als quadros.
Als castros ampeçorun a dezir de las camisas.
Quanto al jogo deziemos de ls quadros por causo de l tabuleiro que l faziemos nós i l pintabamos.
Cumo nun teniemos las piedras de l xadeç, de las tampas de ls pirolitos chenas de barro i cun las caras an riba, arranjabamos las piedrs de l xadreç i serbíen para las damas tamien.
Cumo bés Amadeu, habie ua rezon para dezir als quadros, porque se podie jogar xadreç ou damas, cunsante ls parceiros.
L jogo de l castro yá eisistie, era un quadrado zenhado nel suolo cun las diagonales i ua cruç al meio. Jogaba-se cun trés piedras cada un.
Tenie esse nome, i agora stou a falar por la boca de arqueologos respeitables, porque ne ls castros habie esses zeinhos grabados an piedras. Inda hoije se puode ber an Atanor.

Abraços
Almendra