25 de dezembro de 2009

BUONAS FIESTAS


You sou l tiu Jantonho
I nun me lhebeis a mal
Que hoije you bos deseie
Un Santo i feliç Natal.

Beisicos

José António Esteves

22 de dezembro de 2009

LA CANHONA MUORTA


La muorta bai culas outras?,
Pregunta-le Manolico al pai.
Deixa-la ficar cuitadica,
Qu´eilha hoige nun bai.

Lhougo la respuosta pronta:
Eilha anda un pouco azarada:
Hoige fica por mie cuonta,
You la lhiebo pa la cebada.

Senão boto-le un galho,
S´acaso l quejir rober
I s´eilha nun l quejir
Yá beio l que fazer.

L rapaç nun se cunformou
Cula respuosta de l pai
I bolbiu a perguntar;
Anton eilha fica ou bai?

L pai yá anfadado
Dou-le ua respuosta meio tuorta;
Bai tu atrás de las bibas
Que you cuido de la muorta.

You bou, mas sei bien
Qu´eilha buona nun fica,
A mi dá-me tanta pena
De la ber assi cuitadica!

Stá bien nun t´aflijas
Lhougo lhougo ficará bien:
S´a ti te dá tanta pena
A mi me dá pena tamien.

Mas agora fica çcansado
You cuidarei de la muorta,
Berás que an beniendo
Eilha stará a la puorta.


José António Esteves

18 de dezembro de 2009

La lhebrica na nebada



La niebe bieno
I bieno a muntónes
Ls coneilhos quedúrun
Chenos de cunfusónes

Quedórun ls coneilhos
I las lhiebres tamien
Quedában ancandiladas
Sien saber l que fazien

La lhebrica pequeinha
Fui-se eilha solica
Perdiu-se de la mai
I nun bei nadica

La lhuç de la niebe
Stá a ancandilá-la
Yá boziou i todo
E nun l baliu de nada

A querer fugir
Sbarrou nun talabanco
Como ye qu´ hei-de ir
Se stá todo tan branco

Yá zasperada
Tornou a boziar
Ah maizica amada
Beni-me a achar

Anté que pal chano
Mirou assustada
I alhá na niebe
Biu ua pisagada

Era de sue mai
Debrebe la coinciu
Corriu i seguiu-la
I si la çcubriu

Mas assí i todo
Eilha iba assustada
I la mai de percurar
Yá staba mui cansada

Cansada i anraibada
Cun la sue lhebrica
Que sien l dezir nada
L fugiu solica

La mai quedou feliç
Mas percurou-l assí:
Porquei fugiste
De l pie de mi?

Nun bés que nun puodes
Tu sola scapar
Agora stás de castigo
I bás-te a deitar

La lhebrica deitou-se
Fizo l que la mai mandou
I quedou mui triste
Porque nun brincou

Las amigas stában
Todas a jogar
A oubi-las dezie
Nun me torno a scapar

16 de dezembro de 2009

LA MAGOA DE LA RITA


Tengo ua magoa cumigo
Eiqui drento de l miu peito
Porque beio cun tristeza
Que naide me ten respeito

A las bezes la mie mestra
Quando stá ampertinente
Diç-me assi, oh! Garota
Tamien yá quieres ser giente

Outras bezes an cumbersa
Quiero meter l guedelho
Bózia lhougo mie mai
Calha-te alhá sou fedeilho

Manda-me calhar l bico
Que baia tratar doutro ouficio
Ls mius armanos dizan a rir
Yá quier dar leis, houspício

Miu pai que bien cunheço
Que sou muito sue amiga
Tamien nun poupa a dezier
Yá ten catárro la furmiga

I la criada de la casa
Que grande raiba me mete
Nunca me chama senhora
Ye, siempre sou pibete

Por isso you m´anraibo
Ando nun nerboso cunstante
Anton para se ser giente
Ye perciso ser gigante

Ensinórum-me uas ties
Quando falaba cun eilhas
Que nun se medie l burro
Pulas sues grandes ourelhas

Sou pequeinha si, mas sou giente
Nun sou houspício,,nien pirralho
Sou giente, bós bien bedes
Yá bos mostrei quanto balho


José António Esteves

13 de dezembro de 2009

CAÇADA EIMAGINADA



Fui a caça cul miu galgo
Un perro mui legeiro
Lhebei mas dous perros
L conelheiro i perdigueiro.

Saltou-me lhougo ua lhiebre
Çque cheguei a cabeço almouro
Caiu redondica ne l chano
Lhougo al purmeiro stouro.

Mas alantre un cibico
Saliu-me un jabali
Só apenas cun dous tiros
Standiu-se lhougo eilhi.

Segui puoli arriba
Lhebantou-se ua perdiç
Cun só tiro la matei
Fui la caçada que fiç.

Anduobe puoli a las buoltas
Spantou-se ua galinhola
Nun fui capaç de la matar
Porque s´ancrabou ua mola.

Inda saliu un coneilho
Mas depriessa se scapou
Nun fui capaç de la tirar
La spingarda s´ancrabou.

Segui puoli abaixo
Cula spingarda bien dreita
Bou mas ye para casa
Que la caçada stá feita.

Nun cacei grande cousa
Cumo aquel que diç
Siempre ye un jabali
Mais la lhiebre i la perdiç.

José António Esteves

L gato Farruscas


Le gato Farruscas
Ye un gato siamés
Anganha-se cun las pantufas
Calça-las d´alrobés

Ye mui branquito
Cun pelo pendado
A las bezes pón-l gel
Para andar lhebantado

Quando se assusta
Fai grande rebulhiço
Cun l pelo eiriçado
Parece un pelhiço

La mai de Martica
Un die dixo-l assi:
Trago-bos ua cumpanha
A ti i a Amélie

Bíben eilhes todos
Cun grande alegria
Respeito i amisade
An porfeita harmonia

Marta toca piano
Farruscas biola
Amélie canta
I beila eilha sola

Siempre leian un lhibro
Apuis de ciar
Porque todo mundo
Ten que studar

Jogan todos juntos
I bán a passear
Scríben no cumputador
Antes de se deitar

Apuis lhában ls dientes
Antes de ir pala cama
Dán un beisico
I dizen anté manhana

10 de dezembro de 2009

Bi ua rosa a nacer



Bi ua rosa a nacer
I dei por mi a pensar:
Quien será l felhizardo,
Que la eirá a agarrar?

Tornei a passar pula rosa
I anton scuitei assi:
Quando bolbires a passar
Nun te çqueças de mi.

Anton birei-me para trás
I bi aqueilha belheza,
Agarrei-la cun muito amor
I lhebei-la pa la mie mesa

Pus-la nua jarrica cun auga
Bien ne l meio de la mesa
I to ls dies you bie
Aqueilha pura belheza

Fazimos-mos mui amigos
You i aqueilha frolzica,
Nun podie you passar
Sin ber la mie rosica.

Era ua frol mirandesa,
Cumo bós que stais por ende,
Las froles fálan cula giente,
La giente ye que nun las antende.

You si antendie la mie rosica,
Cun eilha to ls dies falaba,
Ua cumbersa animada
I eilha bien que gustaba.

Se podirdes, falai cun eilhas,
Ye un fabor que le fazeis,
Mas se nun quejirdes falar,
Pul menos nun las stragueis.

Nun bos custa nada tentar,
Solo para ber l que passa,
Bereis se falardes cun eilhas,
Cumo la cousa ten graça!

José António Esteves




L jogo de la scundelina

Serie assi??!!
Nun tengo la certeza se esta lenga lenga era de la scundelina...


Tengo eideia que, para se jogar a la scundelina i para se saber quien se iba a scunder, ousábamos ua lenga lenga. Un garoto topaba no peito de cada un de ls restantes al mesmo tiempo que dezie cada palabra, assi:


Cerra l bico, bico, bico,
quien te dou tamanho bico?
Fui la galha chocalheira
q'anda alhá pula ribeira
a saber de uobos de perdiç,
para l filho de l juíç.

Barre, barre bien,
se barrires bien,
dou-te un bintén,
se barrires mal,
dou-te un rial.

Churro, murro, murro,
cabalhicos a correr,
qual será l purmeiro
que s'eirá a scunder.



9 de dezembro de 2009

La monica Amélie



Martica ye ua nina
Que ten ua mona
Que se chama Amélie.
Ye guapa i fina
Cun uolhos azules
Cumo you nunca bi.

Quando Marquita
Fui pa la scuola
Deixou la monica
An casa, eilha sola.

Antes de salir
Dixo-le assi:
Quedas a jogar
Para te ambair
Que apuis
Torno para ti.

La monica jogou
Mas yá staba cansada
I fizo zeinhos
Anquanto speraba.

Quando Marta chegou
Fui-la lhougo a ber
I trouxe-le un lhibro
Pa l'ansinar a ler.

Apuis dixo-le:
L saber
Ten muito balor
Ben acá
Que te bou a ansinar
A outelizar
L cumputador






8 de dezembro de 2009

Nun quiero que el ouba




Tiu Chancas era un lhabrador de ls mais ricos i mais afamados de Peinha Al Castro, un lhabrador de purmeira linha, até tenie un cabalho i todo! I que cabalho era l de tiu Chancas! Staba mui gordo, pus el trataba-lo de l melhor que habie i cun muita cerimónia i muita proua, daba-le de todo l quemido que l cabalho querie, nunca le faltou cul quemido al cabalho l tiu Chancas. Tamien quando l tiu Chancas percisaba de ir a algun sitio l cabalho staba siempre çponible. Mas l Chancas solo l lhebaba als sítios mais amportantes.
Anton, un die percisou de ir a Miranda i alhá fui cun sou cabalho bien ampimponado, que até lhebaba l'albarda nuoba i todo. Tamien lhebaba anriba l cabalho uas alforjas. Quando passou pul quartel de la guarda, yá an Miranda, biu un guarda que era sou amigo, cumprimentou-lo i l guarda aporbeitou para se meter un pouco cun tiu Chancas. I dixo-le:
- À tiu Chancas, que lhebais nessas alforjas?
Anton l Chancas zbiou-se un cachico de l cabalho i aprossimou-se de l guarda l mais que pudo i dixo-le mui baixico, quaije al oubido.
- Ye bena pa le dar al cabalho.
L guarda, admirado, preguntou-le:
- Mas porquei bós me dezis isso assi tan baixico, quaije an segredo?
- Çculpa-me, mas ye por mor de l cabalho, nun quiero que el ouba senó yá la quier agora...

José António Esteves

7 de dezembro de 2009

Analfabeto

Un cergento diç para un recruta.
- Á recruta, di-me se sabes ler.
- You digo, miu sargento, screbir sei si senhor, agora quanto a ler nun pesco ua palabra.
-Ye de admirar!.... Bamos alhá a ber isso. Scribe nesta fuolha qualquier cousa.
L recruta screbiu uns gatafunhos. L sargento dixo:
-À sou animal! L que screbiste tu ende? Lei l que acabeste de screbir.
L recruta:
- Çculpai-me miu cergento, mas you yá l dixe que quanto a ler nun pescaba ua palabra...

José António Esteves



6 de dezembro de 2009

Hai uns anhos


Hai uns anhos no Natal
Era l Nino Jasus solico
Que an beç de l Pai Natal
Ponie cousas no çapatico

Ls ninos deixában ls çapatos
De nuite anriba ls chupones
Apuis el deixaba figos
I a las bezes teçtones

Apuis la missa de l Galho
Iba-los lhougo a poner
Nas casas de to ls ninos
Que fazien pul merecer

Na manhana de Natal
Lhougo a la purmanhanica
Lhebantában-se mui cedo
A saber de la prendica

L nino Jasus cansaba-se
Porque era pequerrico
Agora ben l Pai Natal
Anriba de sou carrico

La cantiga de la barrila




Lhiebo na mano
la mie barrila
i se l’abano
lhougo se scapa
cumo ua anguila.
Ai, ye tan guapa
la mie barrila!

Ten auga sana
i mais fresquica
do qu’onde mana
do que l rigueiro
do que la bica.
Ye un açucreiro
mie barrilica.

Ye ua doçura
sue auga clara
cumo se fura
quando la bebo
beiso que dara.
Sei que me quedo
se la scachara

Ten fino bico
dues guapas alas
qual paixarico.
Pego-le al cuolho
bezes tan ralas
toda m’ancuolho:
- porque nun falas?


You bou a la bica
mie barrila anchir.
Quien mais quier benir?
Nun quiero ir solica.

7 de novembro de 2009

Chicha, toucino i caldico... cun fuolhas de manjerico



− Quien ye que bai a gustar
dun cachico de toucino ?
− Quien ye que bai a gustar
bai a ser abó Catrino !

− I quien ye que bai a gustar
dun cachico de marrana ?
− Quien ye que bai a gustar…
Bás a ser tu, abó Ana !

Mas abó…

Nun ye só de toucino
que gusta abó Catrino !
Mais que l sabor a unto
de l que gusta ye de presunto !

− I tu, miu amor, miu anjico,
quando ye que l comes l caldico ?
Stá tan buono i calentico !
Anda alhá, miu garotico !

− Ai, nó, nó, abó !
Nun l quiero l tou caldico,
até cun fuolhas de manjerico !

Dá-me mas ye un cachico
de pito ou de cordeirico
cun esse sabor, abó Ana,
a fuolhas de hourtelana.

Será mesmo un anjico
para te dar un beisico
tou querido ninico…

Manolico !




18 de julho de 2009

O LEÃO E O JAVALI


L LHION I L COCHINO BRABO
Durante l berano, quando cun l calor aumenta la sede, acudírun a beber a ua fuonte un lhion i un cochino brabo.
Scutírun subre quien deberíe ser l purmeiro a beber, i de la çcusson passórun a ua luta de muorte.
Mas, nun momiento de çcanso, bino ua nubre de abes salbaiges a la spera de algun bencido para l comer.
Anton, pensando bien, dezírun:
- Mais bale que seiamos amigos i nó pasto de ls abutres i de ls cuorbos!

Las lutas einutles sólo sírben para anriquecer i alimentar als sous spetadores.

10 de julho de 2009

A ÁGUIA E A RAPOSA


LA ÁGUILA I LA RAPOSA

Ua águila i ua raposa que éran mui amigas decidírun bibir juntas con la eidea de que esso reforçaríe la sue amisade. Anton l’águila scolhiu ua árbole mui alta para poner alhí ls sous huobos, al miesmo tiempo que la raposa parie ls sous filhos debaixo de uas çarças subre la tierra al pie de la miesma árbole.
Un díe que la raposa saliu a buscar comida, l’águila, que staba chena de fame caiu subre las çarças, lhebou ls raposicos, i eilha i las sues crías regalórun-se cul banquete.
Regressou la raposa i l que mais le custaba era nun se poder bingar.
Cumo podrie eilha, sendo un animal terrestre, sien poder bolar, perseguir a un que bolaba? Tubo que cunformar-se cun l usual cunsolo de ls fracos i ampotentes - maldezir de loinje a la sue agora einemiga.
Mas nun passou muito tiempo para que l’águila recebiera l pago de la sue treiçion contra la amisade. Ancuntrában-se ne l campo uns pastores sacraficando ua cabra; caiu l’águila subre eilha i lhebou ua bíscera que inda cunserbaba fuogo, colocando-la ne l sou niu. Bino un fuorte biento i pegou fuogo a las palhas de l niu i tambien als sous pequeinhos aguiluchos, que inda nun sabíen bolar, ls quales caírun al suolo. Corriu anton la raposa i tranquilamente comiu todos ls aguiluchos, mesmo delantre de ls uolhos de la sue einemiga.

Nunca treiciones la amisade sincera, puis se l fazires, tarde ou cedo de l cielo chegará l castigo.

9 de julho de 2009

IR !





Marília quier ir até la Sicília
Cidália até l’Oustrália
Tomásia até la Ásia
Natércia até la Pérsia
Deolinda até la Índia
Simon até l Japon
Jesé até la Guiné
Anrique até Moçambique…

I you…
(i sei bien quien sou !)
adonde ye que bou
porque para quedar onde stou
nien un teston dou ?!

Bou…
(inda aqui stá quien falou !)

… até Glasgow !

« Go »
!

8 de julho de 2009

Risa


Gostarie
de dezir a Marie

que Nuno
ye un rapaç buono

Mas Teresa
que ye mirandesa

sabe que a Elisa
yá le dá la risa… !

7 de julho de 2009

ZEUS E OS CARVALHOS


ZEUS I LS CARBALHOS

Queixában-se ls carbalhos a Zeus nestes modos:
- Nun sabemos para que bemos la luç, pus stamos spuostos, mais que todas las outras árboles, als golpes de ls machados.
- Bos miesmos sodes ls outores de la buossa zgracia, arrespondiu Zeus, se nun dírades la madeira para fabricar ls cabos, las bigas i ls arados, l machado bos respetaríe.

Antes de culpar ls outros de ls nuossos males, miremos antes se nun ls cousamos nós miesmos.

6 de julho de 2009

De l que ye que gusta... ?




De l que ye que gusta…

1.
… Lúcio ?
D’oubir cantar un rabo-rúcio.
… Jaquin ?
De ber bolar un cachachin.
… Marie ?
De quedar cun Paulo to l die.
… i Manel ?
De se casar un die cun Sabel !

2.
... Jesé ?
De passar la tarde ne l café.
... Eiduardo ?
De cantar i trobar cumo un bardo.
... Catrino ?
De tocar fraita i biolino
... i Alfredo ?
De ir a la missa, credo !

N.B. Cumo yá mos splicou nun hai muito tiempo Lápeç de Piedra (Alcides Meirinhos), a esse paxarico que ls Sendineses cháman "cachachin" ls moradores de San Martino dan-le l nome de "mejanguina", palabra que se parece muito por eisemplo cula palabra francesa "mésange" i que ye puls bistos de ourige germánica.


5 de julho de 2009

A LEBRE E A RAPOSA


LA LHIEBRE I LA RAPOSA

Dixo un díe ua lhiebre a ua raposa:
-Podríes dezir-me si realmente ye cierto que sós mui ganaciosa, i porque te cháman la anganhadora?
-Se quieres saber-lo, dixo la raposa, cumbido-te a cenar comigo.
Aceitou la lhiebre i seguiu-la; mas al chegar a casa de la raposa bio que nun habíe mais cena que la miesma lhiebre. Anton dixo la lhiebre:
-Al fin cumprendo para mi desgracia de adonde ben l tou nome: nun ye de ls tous trabalhos, mas de ls tous anganhos!

Nunca le piedas liçones als aldrabones, para nun seres tu l tema de la liçon.

4 de julho de 2009

O CÃO E A LEBRE



L PERRO I LA LHIEBRE


Un perro corrie afanado atrás de ua lhiebre, mas al cabo de ua larga corrida, dou-se por bencido. Un pastor que l biu parar, fazie caçoada del dezindo-le:
-Essa pequeinha ye la melhor corredora de ls dous.
Mas l perro replicou:
-Tu ye que nun bes la çfréncia antre nós. You solo corrie por algo para la cena, mas eilha corrie por la sue bida.

Un maior anteresse dá motibo para un maior sfuorço.

29 de junho de 2009

A RAPOSA E AS UVAS


LA RAPOSA I LAS UBAS

Staba ua raposa cun muita fame, i al ber colgados de ua parreira uas ubas bien galanas, quijo agarrar-las cun la boca.
Mas nun podendo chegar-le, fui-se ambora dezindo:
- Nun préstan, stán tan berdes que nin ls perros las puoden comer!

Nunca pongas la culpa als outros de l que nun sós capaç de fazer.

27 de junho de 2009

O LEÃO - O REI BOM


L LHION - L REI BUONO

Habíe un lhion que nun era ambejoso, nin cruel, nin biolento, mas tratable i justo cumo ua buona creatura, que chegou a ser rei.
Durante l sou reinado fizo-se ua reunion giral de ls animals para se desculpáren i perdonáren-se uns als outros. L lhobo dou la paç al cordeiro, la pantera al camelo, l tigre al corço, la raposa a la lhiebre, etc.
La lhiebre dixo anton:
- Siempre sperei ber chegar este díe, para que ls andebles seiamos respeitados cun justicia por ls mais fuortes.
I lhougo se botou a correr l melhor que puodo.

Quando nun stado se pratica la justicia, ls houmildes púoden bibir tranquilos, mas nun se dében scuidar.

2 de junho de 2009

Tintin por tintin



− Cuntar todo “tintin por tintin“
cumo datrás alguns fazien
darie ua stória sien fin,
nun ye berdade, Custantin ?

− Mira, Ana…
bonda que la cunta dure ua manhana
ou melhor inda : ua sumana,
an Sendin, Miranda ou Bila Chana,
i que la lhéngua bien galana
seia mirandesa, central ou tamien raiana,
sendinesa, se quejires, mas defrente de la de Spanha .

− Mui bien, Custantin.
Mas yá stamos na fin !

− Nó, Ana !
Bemos-mos manhana,
an Bila Chana.
Hai alhá ua fuonte que siempre mana
i mie casa de telha bana
ye ua berdadeira casa trasmuntana !

− Stá bien, Custantin !
Mas lhiebo tamien,
tal i qual cumo Tintin,
l miu perrico Çarafin,
até al chinchin !,
para que nun quede an Sendin,
el solico ! sien alguien !
I sabes esso bien :
houbo mesmo até quien
me l oufreciu ne l San Balantin... !

− Ne l San Balantin ??!!
Mas anton quien ?
Jaquin ? Bajamin ?

− Alguien, Custantin,
Alguien !

− Bien …
Trai anton Çarafin…
Apuis splicas-me todo
tintin por tintin.
I que me dizes tamien
dua biaige a Berlin ?

− A Berlin ??!!
Mas que bien !
I tamien a Pequin !!!

1 de maio de 2009

O LAVRADOR E A CEGONHA

LA CIGUONHA I L LHABRADOR

Un Lhabrador puso rateiras ne l sou terreno acabado de sembrar i caçou ua quantidade de gralhas que beníen a comer las semientes. Mas antre eilhas ancuntraba-se ua ciguonha, la qual habíe partido ua pata na rateira i que rogaba al lhabrador para le cunserbar la vida:
- Rogo-te, labrador – dezíe, - sólo por esta beç. Nun me mates, you nun sou ua gralha, sou ua ciguonha, ua abe de eicelente carátere, i sou mui buona filha. Mira tamien para las mies prumas, que nun son cumo las dessas gralhas.
L lhabrador rindo-se dixo:
- Será todo cumo dizes, mas you sólo sei esto: Cacei-te junto cun estas ladronas, las gralhas, i por tanto morirás junto cun eilhas.

Quien se associa cun un malbado, tenerá l mesmo fin qu’el.

5 de abril de 2009

O EMBUSTEIRO

L AMBUSTEIRO

Un home doliente i de poucos haberes prometiu a ls diuses, sacraficar-les cien buis se l salbássen de la muerte. Querendo poner a la proba l doliente, ls diuses ajudórun-lo a recubrar la salude, i l home lhebantou-se de la cama. Mas cumo nun tenie ls cien buis, fizo-los cun sebo i lhebou-los a sacraficar a un altar, dezindo:
-Eiquí teneis, oh diuses, la mi oufrenda!
Ls diuses decedírun tambien anganhar l ambusteiro, i mandórun-le un suonho que l mandaba deregir-se a la borda de l mar, adonde ancuntrarie mil monedas de prata.
Nun podendo contener la sue alegrie, l home corriu a la praia, mas alhí caiu en las manos de uns piratas que lhougo l bendírun. I fui assí que ancuntrou las mil monedas de prata.


Quien trata de anganhar, acaba anganhado.

23 de março de 2009

L LHION I L BOIEIRO

Un boieiro que apacentaba ua buiada perdiu un bitelo. Buscou-lo, por ls alredores sien l’ancuntrar. Anton pormetiu-le a Zeus sacreficar-le un chibo se çcrubrisse quien l habie roubado.
Antrou nun matagal i biu un lhion quemendo l bitelo. Lhebantou assustado las manos al cielo gritando:
- Oh grandioso Zeus, antes pormeti sacreficar-te un chibo se ancontrasse l lhadron; mas agora pormeto-te sacreficar un bui se nun me deixares caer nas garras de l lhadron !

Quando percurares ua soluçon, ten presente que al ancuntrar-la, esta por su beç puode cumbertir-se noutro porblema maior.

20 de março de 2009

LA ÁGUILA DE ALA CORTADA I LA RAPOSA

Cierto die un home caçou ua águila, cortou-le las alas i soltou-la ne l curral junto cun las sues pitas. Pesarosa, l’águila, que fuora poderosa, amarraba la cabeça i passaba sien quemer: sentie-se cumo una raínha ancarcelada.
Passou outro home que la biu, agradou-se deilha i decediu cumpra-la. Arrincou-le las prumas cortadas i deixou-se-las crecer de nuobo. La águila, mal se biu cun las sues alas, alhebantou bolo i acaçou ua lhiebre para se la lhebar, en agradecimiento, al sou lhibertador.
Biu-la ua raposa i ampeçou a acunselha-la para mal deziendo-le:
- Nun le lhiebes la lhiebre al que te lhibertou, lhieba-la antes al que te acaçou; puis l que te lhibertou ya ye bueno sien agradecimiento. Percura antes agradar al outro, nun baia apanhar-te de nuobo i te corte, por i, las alas outra beç.-

Trata siempre cun respeito a tous bienfeitores, i por coutela manten-te loinje de ls malbados que dízen fazer l que ye melhor por cumenéncia.

18 de março de 2009

LA ÁGUILA I L SCARABEILHO

Staba ua lhiebre sendo perseguida por ua águila, i bendo-se perdida pediu ajuda a un scarabeilho, para que la salbara. L scarabeilho pediu a la águila que perdonara a la sue amiga. Mas la águila, çpreziando la ansegnificancia de l scarabeilho, comiu la lhiebre na sue preséncia.
Zde anton, buscando bingar-se, l scarabeilho ouserbaba ls lhugares adonde la águila ponie sous uobos, i fazendo-los rodar, atiraba-los abaixo.
Bendo-se la águila scamugida de l lhugar para adonde quiera que fuora, recurriu a Zeus pedindo-le un lhugar seguro para poner ls sous uobos. Zeus oufreciu-le que ls ponisse ne l sou regaço, mas l scarabeilho, bendo la tática scapatória, fizo una bolica de barro, bolou i deixou-la caer subre el regaço de Zeus. Este lhebantou-se para sacudir aqueilha sujidade, i deitou por tierra ls uobos sin dar de cuonta.
Zde anton, las águilas nun pónen uobos ne l tiempo an que sálen a bolar ls scarabeilhos.

Nunca çprézies l que parece ansigneficante, puis nun hai ser tan fraco que nun puoda fazer-te danho.

14 de março de 2009

O PASTOR A ÁGUIA E O CORVO

L cuorbo
Botando-se zde l cielo, ua águila agarrou un cordeirico.
Un cuorbo biu i tratando de eimitar la águila, botou-se subre un carneiro, mas cun tan mal coincimento dessa arte, que las sues garras se anredórun na lhana, i nien mesmo batendo las sues alas cun toda la fuorça cunseguiu soltar-se.
L pastor bendo l que sucedíe, caçou l cuorbo, i cortando-le las puntas de las alas para que nun bolasse, lhebou-lo als sous ninos.
Preguntórun-le ls sous filhos que classe de abe era aqueilha, i dixo-les:
- Para mí, sólo ye un cuorbo; mas el, cuidaba que era ua águila.

Pon tou çfuorço i dedicaçon para l que realmente stás porparado, nó ne l que nun sabes.

9 de março de 2009

L BUI I L RATO

Un bui fui mordido por un rato i anraibado por la mordedura, tentou caçar l rato. Mas l rato lhougo achou un buraco, onde se scunder.
Anque l bui tenga scabado las paredes con sous cuornos, cansou-se antes que pudiera agarrar l rato, i ponéndo-se de zinolhos, quedou-se a drumir an pie de l buraco.
L rato assomou -se, saliu debagarico, mordiu-lo outra beç, i tornou pal buraco. L bui alebantou-se, i nun sabendo que fazer, quedou mui tristico.
Anton l rato dixo: -Ls grandes nin siempre gánhan. Hai momentos an que ls pequeinhos i houmildes son ls mais fuortes para fazer sus açones.

Nunca çprezes l valor de ls pequeinhos.

(Fábula de ESOPO)

8 de março de 2009

La formiga d'ala i la formiga furona


Pintura digital de manuol Bandarra




Staba ua formiga d’ala

a caçuar dua prima

que passaba l die anteiro

a scabar ua ancha sala

i a fazer mui grande rima

al redor de l formigueiro:



- Cuitada de ti, tan triste

ye tue bida a trabalhar

nesses tunes que sfuracas!

Cousa mais guapa yá biste

do que l miu alto bolar

muito por riba las bacas?



I la formiga furona

mui triste cula sue sina

inda mais triste quedaba

cun aqueilha figurona

que nun mexie ua china

i cun nada se relaba.



La formiga d’ala un die

staba an riba dun palhaço

culas sues alas tan chena

que nien biu quien la comie

s’un bichá ó un picanço.

Bendo esto, mui serena,



fui la formiga furona

a correr pa l sou buraco

dezindo cun sues maleitas:

cumo bai la figurona

bolar an tan scuro saco?

Nun hai formigas purfeitas!

Fracisco Niebro

1 de março de 2009

LA NINA

L die staba cralo

L die staba cralo,
L monte cheno de froles;
Los paxaricos cantában
Las sues cantigas d’amores.

La nina apanhaba froles,
I arranjaba sous ramicos,
I cantaba sues cantigas
A par de los paxaricos.

(Francisco Meirinhos – abade de Ablanoso i natural de San Martino)


La nina apanhaba froles

18 de fevereiro de 2009

Fui este anho, ne l Berano...

Até ls anjos tócan música… la gaita por eisemplo !
(Fresco çcubierto an 1947, an Fráncia, ne l departamiento de Haute-Loire, an Blassac, nua eigreija gótica de ls seclos XIII i XIV)

Fui este anho,
ne l Berano,
a Zenízio.
Un paraíso !

Mas purmeiro...
Fui até esse paradeiro
que ye la Quinta de Cordeiro.
Staba alhá un gaiteiro
que achei bien porreiro !

De l que gusto…,
dixo-me el,

Ye quando a la mi gaita
se junta l bombo,
la fraita, la caixa
i la pandeireta.

I que las rapazas,
todas admiradas,
Ai las rapazas !,
scúitan i sónhan
i nun resísten tamien an beilar...

I you...
Bota a tocar !

Decumiento sien andicaçon de l outor i de la era eisata mas cul seguinte títalo : « Ls anstrumientos na Eidade Média (antre ls quales la gaita) inda ousados ne l seclo XIX na música tradecional » ; decumiento ancuntrado neste sítio francés subre anstrumientos tradecionales ousados na Probença, Sul de la França. www.zictrad.free.fr/.../Cours/instruments.htm

N.B. Gustei destas dues eimages mas para bien dezir tamien tenerie gustado eilustrar este miu poema mirandés cun retratos tirados nas tierras de Miranda... retratos de gaiteiros i de rapazas mirandesas. Un die, spero bien que si.

25 de janeiro de 2009

Las biaiges dua folhica

Folhicas que yá fazírun la sue biaige [Retrato de Carlos Ferreira]


Era ua fuolha arrincada
por ua tal rabanada
que bolaba,
rodaba,
beilaba,
mas nun s’assustaba.

L aire assopraba por baixo
i chubie cumo un páixaro
a ua nubre
que l’ancubre
i nun çcubre
adonde se chube.

L aire assopraba po riba
i nun bie por adonde iba,
a rodar,
a gritar,
a chorar:
Ai! Bou-me a matar!

Mas la fuolha era lebica,
parecie ua prumica:
aparaba,
aterraba,
i çcansaba

se naide la pisaba.


Fracisco Niebro

23 de janeiro de 2009

SARSAFATE - jogo de scundidas



Este era un jogo de scundidas an que ls garotos se ponien todos an fileira, de pies, ancostados a la parede i l mestre ampeçaba pula squierda batendo-le na cabeça:


Sarsafate fui al mar,
A buscar la rainha,
Para l filho de l Luiç,
Que stá preso pul nariç.
Ls cabalhos a correr,
Las ninas a aprender,
Qual será l mais guapo
Que s’eirá scunder,
Raza, razon,
Farelos a meio teçton.




I l último bai-se a scunder



Ne l fin l último que queda ten que adebinar adonde stan ls outros, senó ten que ls traer a las cuostas.

Deixai passar la banda !

Bien sei quien manda,
an Miranda :
Fernanda mas tamien Armanda.
Deixai passar la banda !

I quien decide, an Sendin:
Balentin i Bajamin...
Mas tamien, sei esso bien:
L miu perrico Çarafin* !

Este chama-se Rantanplan, pul menos nas bersones an francés
de las bandas zenhadas an que l heirói ye un cow-boy chamado Lucky Luke...

* An tiempos, quando miu pai era garoto an Sendin, ne ls anhos quarenta i cinquenta, tenie, el mais l sou armano Abílio dous anhos mais bielho, un perrico chamado Çarafin, “spierto que you sei alhá !”, subretodo para caçar lhiebres i coneilhos, até nas arribas de l Douro, i de que oubi falar mais dua beç, até an França... Se soubisse que inda hai hoije decendientes desse Çarafin nessas aldés i tierras de Miranda, inda era capaç de me deixar catibar you tamien ! Quien sabe ?!
Se un die me calhar tener un perrico, tenerá que se chamar Çarafin !


15 de janeiro de 2009

Anzonas

abion de papel

Ua corrida, un poulo, ua lapada
de papel : eilusion que bolaba
alto, baixo, plainaba. Aterraba
ua beç, dues, binte, cinquenta.
Alantre i atrás andaba
ua criança antretebida. Cuntenta.
Çtraída. Anzonada.


Bi un cachachin, nun jardin...

Retrato de Carlos Ferreira, Sendin 2008.
Hai bárias maneiras de caçar páixaros: un cachachin, por eisemplo !


- Bi un cachachin,
nun jardin,
an Sendin …

- Mas que bien!
You tamien,

á
Juquin !

- Un paçpalhaç
Que sabe bien l que faç…

- Ah, rapaç !
De l que you nun sou tamien capaç !

- I un stornino,
ne l camino pa San Martino,
guapo cumo un nino ….

- Nun sabe el qual puode ser l sou çtino!
Nun ye berdade, Diamantino ?!

Todos esses paixaricos
Son cumo bós, mius filhicos !,
Cuntina a dezir la raposa,
Gústan de lhibardade
Mas tórnan siempre al niu
Quando hai necidade
I ls atormenta l friu…

Ah, tiu !
L que nun bal un niu !
Só quien biu !


Retrato ancuntrado na anternete i a perpósito de l qual nun sei quien ye l outor. Mas se alguien tubir un retrato tamien cumo este cun ua raposa i ls sous raposicos ou se sentir anspirado ou tubir tamien eideias, que mos abise ! Melhor inda se fússen esses animalicos tamien mirandeses, anton nun ye berdade ?!

9 de janeiro de 2009

L LIBRO DA TILA

Rapazicas a ler " L libro da Tila "
de Matilde Rosa Araujo


BALADA DE LAS BINTE RAPAZICAS FRIURENTAS

Binte rapazicas, nó mais,
You bie eilhi ne l beiral:
Tenien cabecica negra
I branquito l'abental.

Binte rapazicas, nó mais,
You bie naquel muro:
Tenien cabecica negra,
Bestidico azul scuro.

Las mies binte rapazicas,
Capicas dezindo adius,
Chegórun na Primabera
I acenhórun d'al pie dius.

Las mies binte rapazicas
Drumien calientes nun niu
Feito d'amor i de tierra ,
De lhama i carino era l feitiu.

Las mies binte rapazicas
Pa l almuorço i l jantar
Tenien cousas pequerricas,
Que apanhában pul aire.

Yá passou la Primabera
Sues horas pequerricas:
I houbo un milagre ne ls nius.
Puis fúrun mais, las rapazicas!

Éran uobos redundicos
Que daba gana beisar:
Uobos adonde habie bidas
I alicas para bolar.

Yá nun son binte rapazicas
Que la lhuç de l Sol acalenta.
Son muitas mais! muitas mais!
Nun son binte, son uitenta!

Despuis uitenta rapazicas
You bie eilhi ne l beiral:
Tenien cabecica negra
I branquito l'abental.

Mas las uitenta rapazicas,
Capicas dezindo adius,
An cierto die de Outonho
Perdírun-se alhá puls cielos.